vraag & antwoord
Hoe draag ik bij aan duurzame economische groei?
In een wereld die steeds meer geconfronteerd wordt met klimaatverandering, uitputting van grondstoffen en toenemende ongelijkheid, staat de vraag centraal hoe we economische groei kunnen realiseren zonder de planeet en toekomstige generaties te benadelen. Duurzame economische groei gaat over het vinden van een balans tussen economische ontwikkeling, sociale vooruitgang en ecologische grenzen. Maar wat kun jij als individu doen om hieraan bij te dragen? In dit artikel verkennen we de verschillende manieren waarop je persoonlijk kunt bijdragen aan een duurzamere economie.
Wat is duurzame economische groei?
Allereerst is het belangrijk om te begrijpen wat we bedoelen met duurzame economische groei. Traditionele economische groei wordt vaak gemeten aan de hand van het bruto binnenlands product (BBP), maar dit houdt geen rekening met sociale ongelijkheid of milieuschade. Duurzame of 'groene' groei streeft naar economische vooruitgang binnen planetaire grenzen.
Econoom Barbara Baarsma legt in haar boek >Groene groei uit dat we economische groei nog steeds nodig hebben, maar dan wel op een andere manier: "Als we willen dat onze kinderen en kleinkinderen kunnen leven op hetzelfde welvaartsniveau als wij, dan hebben we een voor inflatie gecorrigeerde economische groei van een paar procent per jaar nodig. Waarom? Onder andere om de kosten voor vergrijzing op te vangen en de herverdeling van rijk naar arm te betalen." Volgens Baarsma is het mogelijk om te groeien binnen planetaire grenzen, waarbij de focus ligt op kanskracht in plaats van alleen koopkracht.
Willem Schramade
Duurzaam kapitalisme
Willem Schramade laat in 'Duurzaam kapitalisme' zien dat economische groei en duurzaamheid wel degelijk samen kunnen gaan. Hij introduceert het 'waardevenster' dat laat zien waar financiële waarde ten koste gaat van sociale of ecologische waarde, en pleit voor een bredere definitie van waarde die verder gaat dan winst alleen.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Jouw impact als consument
Een van de meest directe manieren waarop je kunt bijdragen aan duurzame economische groei is via je rol als consument. De keuzes die je dagelijks maakt hebben een significante impact op het economische systeem.
Tobias Reijngoud
Het nieuwe bankieren
In 'Het nieuwe bankieren' laat Tobias Reijngoud zien hoe je als consument door bewustere keuzes kunt bijdragen aan een duurzamere economie. Door kritisch te kijken naar waar je geld naartoe gaat, kun je duurzame initiatieven ondersteunen en minder duurzame praktijken ontmoedigen.
e-book bekijken
Enkele concrete acties die je als consument kunt nemen:
- Koop producten met een langere levensduur en repareer in plaats van vervang
- Kies voor producten en diensten van bedrijven die transparant zijn over hun duurzaamheidsbeleid
- Ondersteun lokale ondernemers en korte ketens
- Deel, leen of huur producten in plaats van ze te kopen (deeleconomie)
- Investeer je spaargeld bij banken die duurzame projecten financieren
Manon van Leeuwen: ‘Probeer mensen in hun hart te raken’
Manon van Leeuwen
Volgens Manon van Leeuwen is het belangrijk om duurzaamheid tastbaar te maken: "We gooien in Nederland per persoon elk jaar ongeveer 3 kilo oude spullen met een snoer of batterij weg. Dat staat gelijk aan 12.000 bomen of de CO2-uitstoot van elf retourtjes Amsterdam-New York." Door dit soort cijfers concreet te maken, beseffen we beter welke impact onze consumptiekeuzes hebben.
Verduurzamen van je werk en carrière
Een andere belangrijke manier om bij te dragen aan duurzame economische groei is via je werk en carrière. Aangezien we gemiddeld zo'n 80.000 uur van ons leven besteden aan werk, is de impact hiervan enorm.
Mark Siegenbeek van Heukelom
Marnix Kluiters
Duurzame ambitie
Mark Siegenbeek van Heukelom en Marnix Kluiters laten in 'Duurzame ambitie' zien hoe je op zes verschillende manieren kunt 'stemmen' voor duurzaamheid: als burger, consument, investeerder, beïnvloeder, activist en arbeidskracht. Je kunt met je dagelijkse gedrag een significant verschil maken.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Duurzame ambitie - ‘Laat zien dat het anders kan’
Jan Hoogstra
In een recensie van 'Duurzame ambitie' wordt benadrukt dat je "over een carrière van ongeveer 80.000 uur voor een groot deel zelf kunt bepalen hoe je die tijd besteedt, bijvoorbeeld door zorgvuldig te kiezen bij welke werkgever je aan de slag gaat." Je kunt dus bewust kiezen voor een werkgever die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan.
Als je al werkt, kun je ook binnen je huidige organisatie bijdragen aan duurzame groei:
- Breng duurzaamheidsinitiatieven onder de aandacht
- Stel kritische vragen over de bedrijfsvoering
- Start een groen team of commissie
- Deel kennis over duurzame praktijken
- Stimuleer duurzame innovatie
Willem Schramade is een vooraanstaand expert op het gebied van duurzame financiering en ondernemingswaardering. Met twintig jaar ervaring in de financiële wereld, waaronder als aandelenanalist bij Robeco en fondsmanager impactaandelen bij NN Investment Partners, brengt hij een uniek perspectief op de integratie van duurzaamheid in het financiële systeem. Zijn werk is essentieel voor het begrijpen van hoe individuele keuzes kunnen bijdragen aan systeemverandering in de economie.
Bijdragen aan lokale en circulaire economie
Een duurzame economie is vaak ook een meer lokale en circulaire economie, waarin grondstoffen zo lang mogelijk in gebruik blijven en afval wordt geminimaliseerd.
Jan Jonker
Werken aan de Weconomy
In 'Werken aan de Weconomy' laat Jan Jonker zien hoe burgerinitiatieven en lokale energiecoöperaties daadwerkelijk kunnen bijdragen aan een duurzame economie. Het boek introduceert het concept van de 'WEconomy' als model voor duurzame ontwikkeling, waarbij samenwerking centraal staat.
Boek bekijken
Vandaag voor 17:00 besteld, morgen in huis
Prutsenderwijs duurzaam presteren - Over het wat, waarom & hoe
Egbert Dommerholt
Egbert Dommerholt schrijft: "Het bewegen in de richting van een duurzame of circulaire economie is noodzakelijk vanwege het feit dat de economie wereldwijd zo snel groeit dat de grondstoffenvoorraden uitgeput raken en het klimaat onomkeerbaar wordt aangetast." Hij benadrukt dat intenties ertoe doen: "Zonder de juiste intenties komt een duurzame samenleving niet dichterbij."
Je kunt bijdragen aan een circulaire economie door:
- Deel te nemen aan of te investeren in lokale energiecoöperaties
- Producten te kopen van bedrijven die circulaire principes hanteren
- Zelf te repareren en hergebruiken
- Voedsel te kopen van lokale producenten
- Actief te zijn in lokale gemeenschapsinitiatieven
SPOTLIGHT: Jan Jonker
Jan Jonker is hoogleraar Duurzaam ondernemen aan de Radboud Universiteit en een vooraanstaand denker op het gebied van de circulaire economie. Zijn werk richt zich op drie samenhangende thema's: de opkomst van een duurzamere economie (de WEconomy), het ontwikkelen van nieuwe duurzame businessmodellen en transactiesystemen waar geen geld aan te pas komt. Zijn inzichten zijn cruciaal voor het begrijpen van hoe individuen kunnen bijdragen aan systemische verandering.
Meer over Jan Jonker
Investeren in een duurzame toekomst
Je kunt ook bijdragen aan duurzame economische groei door de manier waarop je je geld investeert of spaart.
Barbara Baarsma
Maarten Biermans
Duurzame financiering
Barbara Baarsma en Maarten Biermans laten in 'Duurzame financiering' zien dat de financiële sector een cruciale rol speelt in de vergroening van de economie. Als individuele belegger of spaarder kun je kiezen voor banken en fondsen die investeren in duurzame projecten en bedrijven.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Willem Schramade: ‘Het moet gaan lonen om sociaal en ecologisch goed te presteren’
Pierre Spaninks
Willem Schramade stelt dat "We minder moeten focussen op financiële waarde en meer op sociale en ecologische aspecten. Dat vraagt het nodige van bedrijven, overheden, en financiële instellingen. En van onszelf als burgers." Als burger kun je dus bewuste keuzes maken over waar je je geld investeert.
Maatschappelijke betrokkenheid en politieke actie
Naast je rol als consument, werknemer en investeerder, kun je ook bijdragen aan duurzame economische groei door maatschappelijk betrokken te zijn en politieke actie te ondernemen.
Dealen met de Green Deal - 40 tips
Alje Kuiper
"Internationale afspraken, zoals de Green Deal, krijgen behoorlijk grip op de Nederlandse economie. Duurzaamheid duiden wij als een systeemverandering, die vergelijkbaar is met het fenomeen internet rond de eeuwwisseling; we konden de geweldige impact ervan toen ook nog niet helemaal bevroeden." Dit toont het belang aan van maatschappelijke en politieke betrokkenheid bij duurzaamheidsvraagstukken.
Enkele manieren om maatschappelijk en politiek bij te dragen:
- Stem op partijen die duurzaamheid prioriteren
- Neem deel aan burgerinitiatieven en -panels
- Onderteken petities voor duurzame beleidsveranderingen
- Deel kennis en bewustzijn in je sociale kring
- Steun organisaties die zich inzetten voor duurzame ontwikkeling
Balanceren tussen groei en duurzaamheid
Een belangrijke vraag in het debat over duurzame economische groei is of economische groei überhaupt verenigbaar is met duurzaamheid. Hier lopen de meningen over uiteen.
Hannah Ritchie
Niet het einde van de wereld
Hannah Ritchie betoogt in 'Niet het einde van de wereld' dat het mogelijk is om zowel economische groei als verminderde milieu-impact te realiseren, en dat krimp geen voorwaarde is voor duurzaamheid. Met technologische innovatie en efficiëntere productieprocessen kunnen we volgens haar groeien zonder de planeet te schaden.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Sander Heijne
Hendrik Noten
Fantoomgroei
In 'Fantoomgroei' stellen Sander Heijne en Hendrik Noten juist dat oneindige economische groei onmogelijk is op een eindige planeet. Ze pleiten voor een economisch model waarin duurzaamheid en economische rechtvaardigheid hand in hand gaan, en waarin groei niet langer het hoofddoel is.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Minder is meer en Meer uit minder
Bertrand Weegenaar
In een artikel over verschillende visies op groei wordt Barbara Baarsma's boek 'Groene groei' besproken: "Allereerst spreekt de auteur niet meer over kapitalistisch of financiële groei maar over groene groei. Want onze kinderen hebben ook het recht op hetzelfde welvaartsniveau als wij, en zouden niet moeten consuminderen (brrr gruwelwoord)." Dit illustreert de verschillende perspectieven op de verenigbaarheid van groei en duurzaamheid.
De kracht van systeemverandering
Hoewel individuele acties belangrijk zijn, is het ook essentieel om te erkennen dat duurzame economische groei uiteindelijk systeemverandering vereist. Dit betekent veranderingen in economische structuren, beleid, en bedrijfsmodellen.
Einde discussie - Leiderschap door dialoog
Roland de Bruijn
"Door te kiezen voor D2S ontstaat er een denkruimte waarin de ogenschijnlijk concurrerende waarden economie en ecologie elkaar kunnen versterken. De volgende vraag stimuleert ons tot doordenken in plaats van discussiëren: Hoe kunnen we door te investeren in de economie ons klimaat verbeteren? Het antwoord leidt ons naar duurzame vernieuwing, groene banen en een beter leefmilieu."
Wilma de Rek
De gulden snede
In 'De gulden snede' pleit Herman Wijffels voor een transitie naar een duurzame economie waarin financieel kapitaal dienend is aan natuurlijk en menselijk kapitaal. Duurzaamheid vraagt volgens hem om een circulaire economie waarin het herstel van het draagvermogen van de planeet voorop staat.
Boek bekijken
Vandaag voor 17:00 besteld, morgen in huis
Artikelen over duurzame economische groei
Lees meer over verschillende aspecten van duurzame economische groei in deze artikelen:
Rebecca Henderson: ‘Het kapitalisme heeft een nieuwe balans nodig’
Rebecca Henderson
Rebecca Henderson stelt: "Mensen die deel uitmaken van het bedrijfsleven, of dat nu is als ondernemer, manager, werknemer, of aandeelhouder, moeten gaan inzien dat groei en winst niet hun enige verantwoordelijkheid zijn. Ik pleit onder meer voor de purpose driven onderneming, waarin niet winstmaximalisatie maar duurzaamheid, rechtvaardigheid en sociale gelijkheid het hoogste doel is."
Sustainable storytelling - ‘Wake-up call’
Eric van Arendonk
"Duurzaamheid is een ontwikkeling die in een organisatie moet ontstaan en moet groeien. Het is geen knop die je indrukt of iets wat je inkoopt. Je loopt er niet mee te koop, het hoort gewoon bij je organisatie." Dit laat zien dat duurzaamheid een proces is dat tijd en toewijding vereist.
Jeanneke Scholtens: ‘Toekomstdenken geeft hoop en zin’
Jeanneke Scholtens
Jeanneke Scholtens stelt: "Het zou denk ik helpen als we nu al de positieve, toekomstige consequenties van onze duurzame en gezonde keuzes zouden voelen. Wat ook kan helpen, is backcasten, zoals we dat in toekomstonderzoek noemen. Hiermee bedoelen we dat je eerst de meest wenselijke toekomst schetst, en van daaruit terugredeneert wat je, om die toekomst te bereiken, daar nú voor moet doen."
Conclusie: Jouw rol in duurzame economische groei
Duurzame economische groei is een complexe uitdaging die zowel individuele actie als systeemverandering vereist. Als individu kun je op verschillende manieren bijdragen: als bewuste consument die duurzame producten en diensten kiest, als werknemer die duurzaamheid in de organisatie bevordert, als investeerder die kiest voor duurzame beleggingen, en als burger die zich inzet voor duurzame beleidsveranderingen.
Hoewel de meningen verdeeld zijn over of en hoe economische groei verenigbaar is met duurzaamheid, is er brede consensus dat het huidige economische model moet veranderen. Door bewuste keuzes te maken en je stem te laten horen, draag je bij aan de transitie naar een economisch systeem dat welvaart creëert binnen planetaire grenzen en met oog voor toekomstige generaties.
Zoals Willem Schramade stelt in >Duurzaam kapitalisme: "Als we een bredere definitie van waarde gaan hanteren, als bedrijven niet meer alleen op winst sturen, de financiële markten hun modellen aanpassen en overheden ons stimuleren om duurzaamheid in acht te nemen, dan wordt kapitalisme de motor achter duurzaamheid." En jij kunt daar, in je verschillende rollen, een belangrijke bijdrage aan leveren.
De bestsellers
-
€ 28,99
-
€ 23,99
-
€ 24,99
-
€ 24,99
-
€ 24,99
